Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Devir Milletvekili Genel Seçimi için yurt dışı kütüğüne kayıtlı seçmenler için 27 Nisan’da başlayan oy verme süreci kapsamında, 73 ülkedeki 151 temsilcilikte ve 16 merkezde oy kullandı. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye nazaran, Türk vatandaşları bu seçimlerde 151 temsilcilik ve 16 merkezde kurulan 5 bin 114 sandıkta oy verdi.
2012’DEN BERİ OY KULLANIYORLAR
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, seçim mevzuatında 2012’de yapılan yasal değişiklikler sonrasında, Türkiye’de yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi, Milletvekili Genel Seçimi ve Halkoylamalarında oy kullanabiliyor. Bu çerçevede Türk vatandaşları, 2014 yılındaki Cumhurbaşkanı Seçiminde, 2015’teki 25. ve 26. Devir Milletvekilli Genel Seçimlerinde, 2017’deki Anayasa Değişikliği Halkoylamasında ve 2018’deki Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Devir Milletvekili Genel Seçiminde yurt dışında oy kullandı.
YURT DIŞINDA SEÇİMLERE İŞTİRAK ORANI ARTTI
Öte yandan, 2014’ten bu yana yapılan seçimlere yurt dışından iştirak oranı istikrarlı bir biçimde arttı. 2014 seçimlerinde yüzde 18,94 olan seçimlere iştirak oranı, 2018 seçimlerinde yüzde 50,9’a yükseldi. Bu istatistikler, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Devir Milletvekili Genel Seçiminde daha da artış gösterdi. 2018 seçimlerinde 3 milyon 44 bin 837 olan Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı seçmen sayısı, 2023 seçimlerinde 3 milyon 416 bin 150’ye yükseldi.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı seçmen sayısındaki artışın kıymetli bir kısmının son devirde meydana geldi. Müracaatların yoğunluk kazandığı Mart ve Nisan 2023’te tüm dış temsilcilikler 3 hafta sonu boyunca açık kaldı. 2022 yılında 27, 2023 yılında ise 51 Gezici Konsolosluk Hizmeti verilirken, vatandaşların adres beyanları bulundukları yerlerde alındı.
YURT DIŞINDA KURULAN SANDIK SAYILARI DA ARTTI
2023 seçimlerinde istatistiklerde meydana gelen artış, sandık sayısı ile sandık kurulan temsilcilik sayısına da yansıdı. 2014 seçimlerinde 55 ülkedeki 105 temsilcilikte toplam 1186 sandık kurulmuşken, 2018 yılındaki Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Periyot Milletvekili Genel Seçiminde bu sayılar 60 ülkede 123 temsilcilikte 3 bin 386 sandığa çıktı. 2023 seçimlerinde ise 73 ülkedeki 151 temsilcilikte 16 merkezde 5 bin 114 sandık kuruldu. Bu seçimlerde birinci defa Yüksek Seçim Şurası (YSK), Türk vatandaşlarının ağır bulunduğu 16 kentte de sandık kurulmasına karar verirken, Türk vatandaşları bu kentlerde 29 Nisan-1 Mayıs tarihleri ortasında açılan sandıklarda oylarını kullandı.
Dış temsilciliklerde 27 Nisan-9 Mayıs 2023 tarihlerinde ilgili temsilciliğe bağlı olarak 2 ila 13 gün mühletle oy kullanılabilirken, oy verme saatleri 09.00-21.00 olarak belirlendi. Türk vatandaşlarının ağır olarak bulunduğu 16 merkezdeki oy verme saatleri ise 09.00-18.00 olarak belirlendi. Yurt dışında birinci tıpta sandık açılan toplam gün sayısı da 989 olurken, bu sayı, 2018 seçimlerinde 584 olarak kaydedilmişti.
GÖREVLİLER AĞIR MESAİ HARCADI
2023 seçimlerinde yurt dışı sandıklarında misyon almak üzere yaklaşık 4 bin 500 kamu işçisine muhtaçlık duyulurken, 302 Dışişleri Bakanlığı işçisi de Sandık Saklama ve Ulaştırma Komitelerinde misyon aldı. Öte yandan, oy pusulalarının dış temsilciliklere gönderilmesi ve kullanılan oyların ülkemize getirilmesi için 286 kişi diplomatik kurye olarak vazife aldı.
2018 seçimlerinde ise sandık heyetlerinde misyon alan kamu işçisi sayısı yaklaşık 4 bin 300, Sandık Saklama ve Ulaştırma Komitelerinde vazife alan Dışişleri Bakanlığı çalışanının sayısı 246, oy pusulalarının dış temsilciliklere gönderilmesi ve kullanılan oyların ülkemize getirilmesi için vazife alan diplomatik kurye sayısı 187’ydi.
Türkiye’deki vatandaşlar seçimlerde sadece bir gün sabah 08: 00-17: 00 saatleri ortasında oy kullanabilirken, Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı vatandaşlar dış temsilciliklerde açılan sandıklarda Temsilciliğe bağlı olarak en az 2 en fazla 13 gün boyunca 09: 00-21: 00 saatlerinde oylarını kullandı. Yurt dışındaki oy verme sürecinde misyon alan kamu çalışanı ile siyasi partilerin görevlendirdiği işçi, mesailerine seçim mühletince saat 07.00’de başlayıp, 23.00’de tamamlandı.
“REKOR BİR İŞTİRAK SAYISINA ULAŞTIK”
Dışişleri Bakan Yardımcısı Yasin Ekrem Serim, toplumsal medya hesabından “Teşekkürler…” iletisiyle yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin dış temsilciliklerinde açılan sandıklarda oy verme sürecinin tamamlandığını duyurdu.
Serim, “Geçmiş seçimlere nazaran yurt dışında rekor bir iştirak sayısına ulaştık. Demokrasi şöleni havasında cereyan eden oy verme sürecine etkin katılımınız ve en temel demokratik hakkınızı sandığa yansıttığınız için şükranlarımızı sunuyoruz.” bildirisini paylaştı.
GÜMRÜKLERDE OY KULLANMA SÜRECİ 14 MAYIS’A KADAR SÜRECEK
Türkiye’nin dış temsilciliklerinde kullanılan oyların diplomatik kuryelerle birlikte güvenlik tedbirleri alınarak Türkiye’ye getirildiğini vurgulayan Serim, gümrük kapılarındaki oy verme süreçlerinin 14 Mayıs saat 17.00’ye kadar devam edeceğini belirtti.
SEÇMENİN YÜZDE 52’Sİ OY KULLANDI
Dış temsilciliklerde ve gümrük kapılarında kullanılan toplam oy sayısı bugün TSİ 18 prestijiyle 1 milyon 798 bin 505 olurken, bu, yurt dışında bulunan tüm seçmen sayısının (3 milyon 416 bin 150) yüzde 52,6’sına tekabül ediyor.
