Memorial Şişli Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kısmı’ndan Uz. Dr. Leyla Benkurt Alkaş, yarıyıl tatili ve tatil dönüşü için ailelere tekliflerde bulundu.
Tatil periyotları çocukta huy değişikliği yapabilir
Yarıyıl tatili ile okul periyodu kurulan nizamda ufak tefek değişiklikler olabilir. Geç saatte ahenge ve uyanma, yalnızca hafta sonu kullanımına müsaade verilen televizyon, bilgisayar ve tablet üzere teknolojik aygıtlarda geçirilen müddetin uzaması, ödev yapma, servise yetişme üzere günlük telaşlara orta verilmesi ile bir rahatlama yaşanır. Çalışan ailelerin çocukları, birden fazla vakit anneanne-babaannenin himayesine bırakılır. İşte tüm bu nedenlerle çocuklar için nizamın tatil dönüşü tekrar akort edilmesi gerekir. Herkes üzere elbette çocuklar da kısa müddette rahata alışır. Üstelik bilgisayar, televizyon, görüntü oyunları üzere pasif cümbüşler, uyku saatlerindeki değişiklikler, istediği saatte yemek yeme üzere alışkanlıklar rehaveti de beraberinde getirir. Çocukların olumsuz davranış ve huylar geliştirdiği en değerli periyotların hastalık ya da tatil süreçleri olduğu unutulmamalıdır. Tatili bir tazelenme, dinlenme, kendine itimat kazanma, kıymetli olduğunu hissetme süreci olarak görmek gerekir. Hayatın içinde tecrübeler kazanmak ve kabul görmek herkese yeterli gelecektir.
Çocuğu rahatlatalım derken şımartmayın
Çocukların okul koşturmasında çok yıprandığını düşünen aileler, tatil devrinde çocuğu rahatlatmanın dozunu güzel bir halde ayarlayamazsa şımarıklıklar yaşanabilir. Sayılı günün çabuk geçtiği ve çocuklar için aksisi bir tempoya dönmenin her vakit kolay olmadığı unutulmamalıdır. Tatil bitince okula gitmek bir azap ve tüm zevklerin bitmesi, acı verici bir aktiflik olarak algılanır. Okul reddi, okul fobisi bu periyotta alevlenir. Gerçek formda değerlendirilemeyen tatilin sonuçları şu biçimde sıralanabilir:
Okula gitmeden karın ağrıları, bulantı ve baş dönmeleri yaşanır.
Uyku ve yemek saatleri kabusa döner.
Masa başında oturabilme, uzun yazılar yazma, konsantrasyonunu toplama maharetleri geriler.
Tam oturmamış temel bilgiler unutulur.
Ders konusunda güvensizlik başlar.
Aile-çocuk ortasında tansiyonlar yaşanır.
Yarıyıl tatilinden gerçek faydalanmak için bunlara dikkat edin
1. Tatil demek istediğini yapabilme hürlüğü değildir. Yatma kalkma saatleri biraz daha esneklik kazansa da büsbütün çocuğa bırakılmamalıdır. Yaşına uygun programlar evvelden seçilip düzenlenebilir.
2. Tatil öncesi tatilin planlanması, vakti ve yeri kullanmak, yapılacakları gözden geçirmek faydalı olacaktır. Tatil demek kesinlikle farklı bir yere gitmek demek değildir. Bu özel vakit planlanırken kesinlikle çocuk da katılmalı, yönlendirilmeli ve benimsetilmelidir.
3. Pasif ve hazırcı cümbüşler yerine tabiatta gezmek, müzeye gitmek, tiyatro yahut değişik etkinliklere katılmak hem ufkunu geliştirecek hem de ders dışı öğrenme ve merak etme dürtülerini uyandıracaktır. Ayrıyeten değişik aktiflik ve denemeler tatil sonrası arkadaşlarına anlatacak, tatili anlamlandıracak materyalleri çocuğa verir.
4. Çocukla konut içi sorumlulukları paylaşma; tamir işleri, kek-pasta pişirme, hayvanlara bakma, çiçek soğanlarını ekmek üzere yaşına ve pozisyona uygun uğraşlar hem kendine itimadını artıracak hem de el hünerlerini geliştirecektir.
5. Ailece kitap konutlarından alışveriş, birebir kitabı okuma, hakkında konuşma, geniş vakitlerde zevk alarak, merak ederek sonunu iddia etmeye çalışarak, okuma zevkinin gelişmesi kelam konusu olacaktır. Ayrıyeten kart oyunları, kutu oyunları, aile oyunları ile rekabet duygusu gelişir, yenme-yenilme durumlarını müsamaha ile kabullenmeyi öğrenir.
6. Anneanne, babaanne üzere bakım veren birilerinde kalınca; çok muhafaza, sevgi ismine “kıyamam” deyip şımartma, daha küçük bir çocuk davranmasına yol açacaktır. Büyük ebeveynler jenerasyonlar ortası transfer için büyük nimettir, bu çok özel alakanın çocuğu büyütmek için kullanılması kıymet biçilemez.
7. Eksik dersler, imtihana hazırlanma derdi olmadan daha kolay ancak kısmen oyun yahut gündelik aktiviteler ile çocuğa kazandırılır. Örneğin bir elma keserken kesirlerle ilgili temeller konuşulur, marketten alışverişte şuurlu tüketici olmak öğretilir, atasözleri ve tabirlerle ilgili cümleler kullanılabilir.
8. Sıhhatle ilgili check-up, danışmanlıklar evvelden planlanmalı, gelecek okul devrine bırakılmamalıdır. İmtihan ve gerilimin azaldığı tatillerde sorunlar azalmış üzere görünse de daha sonra ağırlaşarak ortaya çıkacaktır.
9. Çocuğa günlük okul hazırlıklarını yaparken yapılan yardımlara tatil devrinde orta verilmeli ve kendi işini kendisi yapması için yönlendirilmelidir.
10. Deney kitapları, değişik hobiler, ülkeler, coğrafyalar üzere hususlar geniş vakitlerde tatil planlamak ya da haberlerde geçen bir mevzu ile ilgili merakları gidermek araştırma yeteneğini geliştirecektir.
11. Çocuğun kendi başına yahut akranları ile ortak etkinlikler planlama ve eğlenmesine fırsat verilmelidir.
12. Okulların açılmasına 3-4 gün kala uyku, yemek ve aktifliklerin planlanması kesinlikle tekrar düzenlenmelidir.
