Prof. Dr. Ergün Seyfeli: “3 bireyden biri hipertansiyon hastası olduğunun farkında değil”
Prof. Dr. Ergün Seyfeli: “Hipertansiyonla çabada sofradan tuzu kaldırın”
“40 yaşına kadar 2 yılda bir ve sonrasında yılda bir sefer tansiyon ölçümü yapılmalı”
KAYSERİ – Acıbadem Kayseri Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ergün Seyfeli, hipertansiyonun tıp literatüründe ‘sessiz katil’ olarak isimlendirildiğini vurgulayarak, “Tansiyonun kendine has bulguları olmadığı için sessiz ilerleyen ve tedavisinde geç kalınan bir hastalık. Hastaların 3’te 1’i hastalığının farkında değil” dedi. Tuz ve tansiyon ortasındaki bağdan ötürü günlük tuz tüketimini 5-6 grama kadar düşürmek gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Seyfeli, hipertansiyon hastalarının sofralardan tuzu kaldırmasını önerdi.
Türkiye‘de nüfusun yüzde 20’sinin yani yaklaşık 15 milyon kişinin hipertansiyon hastası olduğuna işaret eden Acıbadem Kayseri Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ergün Seyfeli, “Tansiyonu kanın damar duvarına yaptığı basınç olarak tanımlayabiliriz. Ortalama kan basıncımız 120’ye 80 milimetre civa (mmHg) kabul edilmektedir. Bunun 140’a 90 milimetre civa ve üstünde olması hipertansiyon olarak isimlendirilmektedir. Hipertansiyon kardiyak risk faktörü olarak en sık karşılaştığımız hastalıklardan bir tanesi hatta birincisi diyebiliriz” dedi. Dünyada yaklaşık 1,5 milyar insanın hipertansiyon teşhisiyle yaşadığını ve her yıl yaklaşık 9 milyon insanın da hipertansiyona bağlı hastalıklardan ötürü hayatını kaybettiğini tabir etti.
“Geç fark edildiği için hastalar tedavisiz kalıyor”
Hipertansiyonun kendine has bulguları olmadan ilerlemesinden ötürü tıp literatüründe ‘sessiz katil’ olarak isimlendirildiğini belirten Prof. Dr. Seyfeli “Aslında teşhisi çok kolay olmasına karşın maalesef hipertansiyon hastalarının yaklaşık yüzde 50’si tansiyon hastası olduğunun farkında bile olmaması çok yüksek bir sayı. Son vakitlerde bilhassa toplumsal medyada farkındalığın oluşturulması ve dijital tansiyon aletlerinin de yaygın kullanılmasıyla birlikte bu oranın yüzde 30’a kadar düştüğünü de söyleyebiliriz. Yeniden de insanların 3’te 1’i tansiyon hastası olduğunun farkında bile değil. Burada en değerli sebeplerden bir tanesi de hastalığın sessiz seyretmesi. Bu sessiz seyirden ötürü maalesef bu hastalar tedavisiz kalıyor ve olumsuz bir tabloyla karşımıza geliyor” diye konuştu. Prof. Dr. Seyfeli, hastaların çoklukla baş ağrısı, nefes darlığı, çabuk yorulma, halsizlik, çarpıntı ve bazen de burun kanaması şikayetleriyle tabibe başvurduğunu ve tansiyon ölçtürmeyi ise pek akla getirmediklerini kelamlarına ekledi.
“Kontrol altına alınırsa riskler yüzde 50 azalır”
Hipertansiyonun denetim edildiğinde risklerin yüzde 50’ye kadar azaltılmasının mümkün olduğunun altını çizen Prof. Dr. Seyfeli, hipertansiyon hastalarının kalp yetmezliği, kalp krizi, kardiyak aritmi, ani vefat ve tekrar beyinle ilgili felçle, bazen de böbrek yetmezliği ve körlük nedeniyle kliniğe başvurduğunu söyledi. Hipertansiyon pahaları denetim altına alınmayan hastalarda daha çok komplikasyon olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Seyfeli, “Aslına bakıldığında tansiyon modifiye edilebilir yani değiştirilebilir bir hastalıktır. Zira yapılan çalışmalar hipertansiyonu denetim edebildiğimizde bilhassa ilaçlar ve hayat usulü değişikliği ile risklerin neredeyse yüzde 50 oranında azaldığını gösteriyor” dedi.
“İlaç tedavisi ve ömür şekli değişikliği çok önemli”
Hipertansiyon tedavisinde 2 kıymetli nokta olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Seyfeli şunları lisana getirdi:
“Bunlardan biri ilaç tedavisi, başkası de ömür üslubu değişikliği ve beslenme. Hayat biçimi değişikliğinde bilhassa hipertansiyonun obezite, şeker hastalığı ve kolesterol ile birlikte olduğunu söyleyebiliriz. Bu risk faktörlerini ortadan kaldırdığımızda hipertansiyon ile çabada değerli bir uzaklık kat ettiğimizi söyleyebiliriz. Örneğin kişinin kilosunun yüzde 10’unu vermesi neredeyse bir tansiyon ilacı kadar tesirli olmaktadır. Hasebiyle bu da bir ilaç daha eksik kullanacağımız manasına gelebilir.”
“Sofradan tuzluğu kaldırın”
Hipertansiyonla uğraşta nizamlı spor ve tuz tüketiminin kıymetinden bahseden Prof. Dr. Seyfeli, haftada en az 3-4 defa 30 ile 45 dakika tempolu idmanların, hipertansiyonu denetim altında tutmakta değerli bir rol oynadığını söyledi. Türkiye’nin tuz tüketiminde Avrupa’da birinci sırada yer aldığına dikkat çeken Prof. Dr. Seyfeli, “Yaklaşık 18 gram günlük tuz tüketimimiz var. Biz bilhassa hipertansiyonu olan hastalara 5 – 6 gram (yaklaşık 1 çay kaşığı) gramın altında tuz tüketimi öneriyoruz. Bu nedenle de hastalarımızdan sofrada tuzluğun kaldırılmasını rica ediyoruz. Zira tuzla tansiyon ortasında direkt bir ilişki var. Tuz tüketimi kısıtlandığında tıpkı obezitede olduğu üzere, kilo vermekte olduğu üzere hakikaten daha az ilaç kullanılması manasına gelmektedir” dedi.
“Hekime müracaattan, tavsiyeyle ilaç kullanmayın”
Tedavide ilaçların şahsa özel verildiğini ve diğer hastalara verilmemesi gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Seyfeli, “Tansiyon kronik bir hastalıktır ve tedavisi de ömür uzunluğu devam edecek bir süreç gösteriyor. Münasebetiyle ilaçlarımızı düzgün ve sistemli bir biçimde aksatmadan almamız gerekiyor. Ayrıyeten bir diğerine yazılan ilacın bir öteki hastaya tavsiye edilmesi sıkıntısı var. ya da “Senin ilacın yeterliymiş ben de kullanabilir miyim?” diye sorulması. Biz toplumda bu şekil meselelerle karşılaşabiliyoruz lakin biz hastaya nazaran ilaç tedavisi seçiyoruz. Birine verilen ilaç öbür bir hastaya düzgün gelmeyebilir, daha makûs sonuçlara neden olabilir. Münasebetiyle bir tabibe istişareden katiyetle bir oburunun ilacını kullanmamak gerekiyor” diye konuştu.
Prof. Dr. Seyfeli, bütün bu bilgilerin ışığında tansiyon hastalarının ilaçlarını düzgün ve nizamlı almalarını, istikrarlı beslenmelerini, sofradan tuzu uzak tutmalarını; 18 yaşını geçtikten sonra 2 yılda bir ve 40 yaşından sonra da yılda 1 sefer kesinlikle tansiyon denetimi yaptırmalarını tavsiye etti.
