İzmir’in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6,6 büyüklüğündeki sarsıntıda can kaybı artarken, yıkılan binaların enkazı altında arama kurtarma çalışmaları da aralıksız devam ediyor.
6.6 büyüklüğündeki zelzele sonrası yıkılan binaların yanı sıra 2 bin 234 binada 28 bin 100 bağımsız kısımda hasar tespit çalışmaları yapıldı. Yapılan incelemeler sonrasında bin 41 adet bağımsız kısımdan oluşan 41 binada ağır, acil ve yıkık tespiti yapıldı. Sarsıntı sonrası 660 bağımsız kısımdan oluşan 35 bina ise orta hasarlı olarak kayıtlara geçti.
MİLYONLUK REZİDANSLAR DA HASAR GÖRDÜ
Ancak zelzelede hasar gören yalnızca eski imal binalar değil. Zelzele sonrası milyonlarca liraya satılan rezidansların hasarlı hali de görenleri korkuttu. Sarsıntıya sağlam olduğu söylenerek milyonlarca liraya satılan binaların içerisinde çekilen imgelerde de konutların büyük hasar gördüğü gözlemlendi.
Büyük ölçüde paralarla satılan meskenlerde oluşan hasarlar vatandaşların oturdukları konutlara olan inancını sorgulatırken, ortaya çıkan mağduriyete ait ise yenisafak.com’a konuşan uzmanlar konutu hasar gören vatandaşların hangi adımları atacağına ait açıklamalarda bulundu.
TAZMİNAT TALEBİNDE BULUNUN
Depremde yeni imal meskeni hasar görmüş vatandaşların mahkeme kanalları üzerinden konutlarındaki hasara ait inşaat mühendislerin oluşan bir heyete tespit yaptırması gerektiğini vurgulayan Avukat Emre Alcan, yapılan incelemelerde inşaatın imalinden, kullanılan materyalden, gerecin kalitesinden, işçiliğinden, üretim metodundan kaynaklı bir ayıplı kusur olması halinde mesken sahiplerinin tazminat talebinde bulunabileceğini kaydetti.
BEDELİ MÜTEAHHİTTEN İSTENEBİLİR
Alcan, zelzele sonrası malın pahasında yaşanan eksilmeye yönelik ise; onun da tıpkı biçimde tekrar müteahhidin üretiminden yahut işçiliğinden kaynaklı bir kusur var ise bedel tazmini manasında yeniden müteahhidin sorumluluğuna gidilebileceğini ve bu bedelin kendisinden mahkeme yoluyla talep edilebileceğini lisana getirdi.
5 YIL BOYUNCA MÜTEAHHİTİN SORUMLULUĞUNDA
Depremde hasar gören milyonluk daireler üzerinden yaşanan mağduriyete ait konuşan Tüketiciyi Muhafaza Derneği (TÜKODER) Genel Lideri Aziz Koçal ise, sarsıntıda binaları büsbütün yıkılanlar ile hasar gören vatandaşların, binanın imali tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat kararlarına, projesine uygun olup olmadığı, mevzularında yapması gerekenlerin farklılıklar gösterebileceğine dikkat çekerek şöyle konuştu;
”Sıfır satın alınan meskenler, üretim yanlışlarına karşı 5 yıl boyunca müteahhittin sorumluluğundadır. (6502/12-1) Hasar tutanaklarıyla müteahhitte başvurup, maddi ve manevi tazminat talep edilebilir. Özel Daire ve Hukuk Genel Şurasının tüketici lehine kararları bulunmaktadır, buna nazaran satın alınan maldaki ayıp satıcının ağır kusur yahut hilesi ile gizlenmişse vakit aşımı müddetinin işleyemeyeceğinin kabul edildiği vurgulanmıştır.”
AYIP GİZLENMİŞSE VAKİT AŞIMI OLMAZ
Ayıplı malın neden olduğu her türlü ziyanlardan ötürü yapılacak taleplerin ise beş yıllık vakit aşımına tabi olduğuna değinen Koçal, ”Bu talepler ziyana sebep olan malın piyasaya sürüldüğü günden başlayarak on yıl sonra ortadan kalkar. Fakat, satılan malın ayıbı, tüketiciden satıcının ağır kusuru yahut hile ile gizlenmişse vakit aşımı mühletinden yararlanılamaz. Ağır kusur yahut hile ile ayıbı tüketiciden gizleyen satıcının vakit aşımı müddetinden yararlanamayacağı çeşitli yargı kararları ile karar altına alınmıştır.
Öncelikle tüketiciler açısından, üretimi yeni olan (beş yılı geçmemiş) binalarda zelzele ve ilgili mevzuatlar kararlarına ve projesine uygun yapılmamış ise 6502 Sayılı Tüketicinin korunması hakkında kanun kararları çerçevesinde ayıplı mal kararındadır. Kanun kararında ayıplı eserlerde konutlarda müddet 5 yıldır. Üretimi beş yılı geçmiş binalarda ise üretimi tarihinde ilgili mevzuatlara kararlarına ve projesine uygun yapılmadığından bina yıkılmış yada hasar görmüş ise ayıp gizlenmiş demektir. Gizlenmiş ayıpta müddet yoktur. Vakit aşımı ise sarsıntının meydana geldiği tarihte başlar.” dedi.
İHBARDA BULUNUN!
Binası hasar gören vatandaşların, öncelikle hasar tespiti yaptırması gerektiğini ve hasarın boyutuna nazaran taleplerini (Seçimlik Haklarını) ve hasarı binayı yapan şirkete noter aracılığı ile ihbarda bulunmaları gerektiğini de kaydeden Koçal kelamlarını şöyle sürdürdü;
Bina yıkılmış ise binanın yıkıldığının tespit raporu ile binayı yapan şirkete ihbarda bulunarak, taleplerini iletmeliler. Yıkılan binalarında, yahut hasar gören binalarda eşyaları hasar gören yada büsbütün kullanılamaz durumda olan vatandaşlarımız yeniden mevcut durumu tespit ettirerek binayı yapan şirkete ihbarda bulunarak eşya bedellerini talepte bulunabilir. Tüm bu süreçler için üstte belirttiğimiz üzere öncelikle tespitin yapılması sonrası inşaatı yapan şirkete ihbarda bulunulması, şirket bu sorumluluğu yerine getirmiyor ise Tüketici Mahkemelerinde dava açabilirler. Ancak yapılacak süreçler binanın imal yılına, ve kusur derecesine nazaran değişebilir. Bu nedenle bu süreçler yapılırken tüzel dayanak alınması mağduriyeti önleyecektir.”
