Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, 5,3 milyon memur ve memur emeklisini kapsayan 3600 ek gösterge çalışmasını bu yıl tamamladı. Memurların, takım unvanı/derecesi, hizmet sınıfı, vazifenin değeri, sorumluluk seviyesi, hiyerarşik pozisyonu ve eğitim durumu temel alınarak belirlenen ek gösterge sisteminde yapılan düzenlemelerle kamu hiyerarşisindeki kimi aksaklıklar giderildi, memurların hem emekli ikramiyelerinde hem de emekli aylıklarında iyileştirmeler yapıldı.
Bu kapsamda, öncelikle birinci dereceye gelmiş olmak kuralıyla tüm öğretmenlerin, 2 yıl ve üzeri yükseköğrenim mezunu polislerin, alan sınırlaması olmaksızın 2 yıl ve üzeri yükseköğrenim mezunu tüm sıhhat çalışanı ve din vazifelilerinin ek göstergeleri 3600’e yükseltildi. Ayrıyeten avukat, vilayet müdürü, bekçi, uzman jandarma ve uzman erbaş üzere 3000 ek göstergeli tüm meslek kümelerinin da 3600 ek gösterge düzenlemesinden faydalanmaları sağlandı. Dört meslek kümesinin yanı sıra toplumsal tarafların beklentileri dikkate alınarak vilayet müdür yardımcısı, ilçe müdürü, şube müdürü, gelir uzmanı ve mali hizmetler uzmanları üzere meslek uzmanları ile denetmenlerin de 2200 olan ek göstergeleri 3600’e çıkarıldı.
11 SORUDA 3600 EK GÖSTERGE
Ek gösterge artışından yararlanan emekliler, şubat ayından itibaren yeni ek gösterge üzerinden emekli aylığı almaya başlayacaklar. Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) daek gösterge artışının nasıl uygulanacağına açıklık getirdi. HaberTürk’ten Ahmet Kıvanç, 38 sayfalık genelgeyi 11 soruda özetledi. İşte tüm merak edilenler.
TAM AYLIKLAR 1 ŞUBAT 2023’TE ÖDENECEK
- Soru : Ek gösterge düzenlemesi ne vakit yürürlüğe girecek?
Ek gösterge sayılarında yapılan değişiklikler 15 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
- Soru : Mevcut emeklilere yeni ek gösterge üzerinden emekli aylığı ödemesi ne vakit ve nasıl yapılacak?
15 Ocak 2023 tarihinden evvel emekli aylığı bağlanmış olanların aylıklarına temel ek gösterge sayıları, bu tarih prestijiyle yükseltilecek. Bunlara yeni ek göstergeye nazaran hesaplanan tam aylıkları 1 Şubat 2023 tarihinde ödenecek. Tam aylıkları haricinde, 15 Ocak 2023 – 31 Ocak 2023 devri için aylık farkı ödenecek. Şubat ayında banka hesaplarına, hem şubat ayının hem de 15 – 31 Ocak devrinin yeni ek gösterge karşılığı hak ettikleri fiyat yatırılacak. Örneğin 1’inci derece takımlı şube müdürü iken 15 Ocak 2020 tarihinde 2200 ek göstergeden emekli olan kişinin aylığı, 15 Ocak 2023 tarihinden itibaren 3600 ek gösterge üzerinden hesaplanacak. Kendisine 1 Şubat 2023 tarihindeki tam aylığının yanı sıra 15 – 31 Ocak periyodu için ek gösterge artışından kaynaklı fark ödenecek.
- Soru : Yeni emekli olacakların aylık ve ikramiyeleri nasıl hesaplanacak?
Emekli aylığı 15 Ocak 2023 tarihi ve sonrasında bağlananların kendilerine yahut hak sahiplerine, emekli aylıkları ve emekli ikramiyeleri yeni ek gösterge kararlarına nazaran hesaplanacak.
- Soru : Kamudan istifa ettikten sonra özel bölümde çalışan öğretmen, ek gösterge artışından yararlanacak mı?
Son yedi yıl içinde en çok 4C (Emekli Sandığı) kapsamında çalışmış olanlar ek gösterge artışından yararlanacak, öbürleri yararlanamayacak. Örneğin, öğretmen takımında 1’inci derecenin 4’üncü kademesinde 5434 Sayılı Kanuna nazaran 32 yıl hizmet müddeti bulunmakta iken 24 Kasım 2021 tarihinde kamudan istifa ederek özel dalda çalışan bir kişi 12 Ocak 2023 tarihinde emeklilik dilekçesi vermiş olsun. Bu kişinin son yedi yıllık fiili hizmet mühleti içinde en fazla çalışması 5434 Sayılı Kanun kapsamında olduğu için, 1 Şubat 2023 tarihinden geçerli olmak üzere 3600 ek gösterge sayısı temel alınarak Emekli Sandığı Kanunu’na tabi olarak emekli aylığı bağlanacak ve emekli ikramiyesi ödenecek. Son yedi yıl içinde en fazla çalışma müddeti 4A’ya (SSK) yahut 4B’ye (BAĞ-KUR) tabi olan öğretmen ise Emekli Sandığı Kanunu kapsamında emekli olamayacağından 3600 ek göstergeden yararlanamayacak.
- Soru : Emeklilik şartlarını yerine getirdikten sonra memuriyetten atılan polis ek gösterge artışından yararlanacak mı?
Yükseköğrenim mezunu bir polis 32 yıl hizmetinin akabinde 3 Ocak 2023 tarihinde kamu vazifesinden çıkartılmış ve açıkta iken 5 Ocak 2023 tarihinde emeklilik dilekçesi vermiş ise (emeklilik şartlarını yerine getirmiş olduğu için) 1 Şubat 2023 tarihinden geçerli olmak üzere bağlanacak emekli aylığı ve 32 tam hizmet yılına karşılık emekli ikramiyesi, 3600 ek gösterge temel alınarak hesaplanacak.
- Soru : 3600 ek göstergeye tabi misyonda iken kendi isteği ile daha düşük ek göstergeye tabi misyona geçenlere 3600 ek gösterge uygulanacak mı?
Kariyer misyonundan sonraki birinci ataması Kurumların 1, 2, 3 ve 4’üncü dereceli takımlarından birisine yapılanlar ek gösterge artışından yararlanacak, 5 ve sonraki dereceli takımlara atananlar yararlanamayacak. Örneğin, 4 yıllık iktisat mezunu imam olarak 5’inci derecenin 3’üncü kademesinde misyon yapmakta iken, 2’nci dereceli şef takımına atanan bir kişi 30 Aralık 2022 tarihinde emekli oldu diyelim. Bu kişi ek gösterge artışından yararlanacak. Yükseköğrenim mezunu polis olarak misyon yapan ve 7’nci derece 1’inci kademede bulunmakta iken 5’inci dereceli şef takımına atanan kişi de tıpkı tarihte emekli oldu diyelim. Bu kişi 3600 ek gösterge artışından yararlanamayacak. Şeflere uygulanan 2800 ek göstergeden yararlanabilecek.
MİT VE TRT İŞÇİSİ NASIL YARARLANACAK?
- Soru : MİT ve TRT işçisi ek gösterge artışından yararlanacak mı?
Bu iki kurum çalışanının ek göstergeleri Cumhurbaşkanı tarafından tespit ediliyor. Temmuz ayında yayımlanan ek göstergeye ait 7147 Sayılı Kanun’da MİT ve TRT işçisinin ek gösterge sayılarında rastgele bir düzenleme yapılmadığından, kelam konusu kurum çalışanı ve bunların emeklileri hakkında Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen ek gösterge cetvellerine nazaran süreç yapılacak.
- Soru : En yüksek devlet memuru aylığı temel alınarak yapılan ödemeler değişecek mi?
Kamuda birçok ödeme “en yüksek devlet memuru aylığı” temel alınarak yapılıyor. En yüksek devlet memuru aylığı, toplam 9500 gösterge sayısının memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu hesaplanıyor. Başka ödemeler de hesaplanan bu meblağa nazaran belirleniyor. Her ne kadar en yüksek devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Lideri’nin ek gösterge sayısına 400 puan ek edildi ise de en yüksek devlet memuru aylığı ve başka mali ve toplumsal hakların hesabında bu artış dikkate alınmayacak.
Buna nazaran, tazminat aylığı, emekli iken ölenlerin mevt tazminatı, Terörle Uğraş Kanunu kapsamında ölen yahut sakat kalanlar için emekli ikramiyesi ve kıdem tazminatı tavanı üzere mali ve toplumsal hakların hesabı değişmeyecek, eski hesaplama sistemi uygulanmaya devam edecek.
EMEKLİ İKRAMİYESİ FARK ÖDEMELERİ KİMLERE YAPILACAK?
5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na nazaran, kadrosuzluk yahut yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilmiş olanlara, görev malulü aylığı bağlananlara yahut mevt sebebiyle aylık bağlanan hak sahiplerine emekliliğe hak kazandıkları tarihi takip eden;
- İlk mali yılın birinci ayında (ocak ayında) katsayılar dışındaki öbür ögelerde artış meydana gelmesi halinde, bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle emekli ikramiyesi farkı farklı başka ödeniyor.
- Buna nazaran, 15 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek ek gösterge değişiklikleri nedeniyle emekli ikramiyesi fark tahakkuku hakkından, aylık başlangıç tarihi yahut mevt tarihini takip eden aybaşı tarihi 1 Ocak 2022 (dahil) – 31 Aralık 2022 (dahil) tarihleri ortasında olanlar yararlanacak.
- Aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden birinci mali yılın birinci ayı 2024 yılının ocak ayı olduğundan, aylık başlangıç tarihi yahut vefat tarihini takip eden aybaşı tarihi 1 Ocak 2023 ve sonrası olanlara ek gösterge artışından kaynaklı olarak emekli ikramiyesi farkı ödenmeyecek.
- Soru : Aylık başlangıç tarihi 1 Ocak – 30 Haziran 2022 tarihleri ortasında olanların emekli ikramiyesi farkı nasıl hesaplanacak?
Söz konusu tarihlerde kadrosuzluk, yaş haddi, görev malullüğü yahut mevt sebebiyle aylık bağlananlardan 1 Temmuz 2022 tarihindeki memur maaş katsayısı temel alınarak emekli ikramiyesi farkı alanlara, sadece 15 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek ek gösterge artışı kapsamında emekli ikramiyesi farkı ödenecek.
- Soru : Aylık başlangıç tarihi 1 Temmuz 2022 – 31 Aralık 2022 ortasında olanların emekli ikramiyesi farkı nasıl hesaplanacak?
Aylık başlangıç tarihi, misyondan ayrılma yahut vefat tarihini takip eden aybaşı tarihi kelam konusu tarihler ortasında olacak biçimde kadrosuzluk, yaş haddi, görev malullüğü yahut mevt aylığı bağlananlar yüzde 30 artırımla artırılan yeni memur maaş katsayısı ve ek gösterge artışından kaynaklı emekli ikramiyesi farkını alabilecekler.
- Soru :Aylık başlangıç tarihi 1 Ocak 2023 tarihi ve sonrası olanlara ikramiye farkı ödenecek mi?
Aylık başlangıç tarihi 1 Ocak 2023 tarihi ve sonrasında olacak formda kadrosuzluk, yaş haddi, görev malullüğü yahut vefat nedeniyle aylık bağlananlara, ek gösterge artışından ve ek gösterge artışına bağlı olarak tazminat aylığı artışından kaynaklı emekli ikramiyesi farkı ödenmeyecek. Örneğin, Merkez Bankası’nda şube müdürü iken 30 Aralık 2022 tarihinde yaş haddinden emekliye sevk edilen şahsa 1 Ocak 2023 tarihinden geçerli olmak üzere 2200 ek gösterge üzerinden emekli aylığı bağlanacak ve emekli ikramiyesi ödenecek. Bu kişinin emekli aylığı 15 Ocak 2023 tarihinden itibaren 3600 ek gösterge sayısı ve yüzde 145 tazminat yansıtma oranı temel alınarak hesaplanacak ve 15 – 31 Ocak periyodu için aylık farkı ödenecek.
Bu şahsa 1 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girecek katsayı artışları nedeniyle emekli ikramiyesi farkı tahakkuk ettirilecek olmakla birlikte, 15 Ocak’ta yürürlüğe girecek ek gösterge artışı ve yansıtma oranı artışı nedeniyle emekli ikramiyesi farkı verilmeyecek.
