Kosova alev alev! Arnavut belediye lideri istemeyen Sırp göstericiler NATO askerleriyle çatıştı: Çok sayıda yaralı var
Kosova‘nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde, yeni Arnavut belediye liderinin misyona başlamasını engellemek isteyen Sırplar sabah saatlerinden itibaren protesto düzenlemeye başladı. Protestolarda Sırplar ile NATO’nun Kosova‘daki Barış Gücü (KFOR) birlikleri ortasında arbede yaşandı.
ÇATIŞMALAR ŞİDDETLENDİ
KFOR, belediye binası önündeki kalabalığı göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıtmaya çalıştı, protestocular KFOR güçlerine sert cisimler atarak karşılık verdi. Göstericiler orta sokaklardan belediye binası önünde bulunan KFOR güçlerine saldırmaya devam etti. Yaşanan arbedede, silah seslerinin duyulduğu, bölgede bulunan Kosova polisine ilişkin aracın kundaklandığı belirtildi.
“ŞİDDET HAREKETLERİ KABUL EDİLEMEZ”
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Suç çetelerine dönüşen Sırp yasa dışı yapılar Kosova polisine, KFOR görevlilerine ve gazetecilere saldırdı. Bu kabul edilemez şiddet aksiyonları herkes tarafından kınanmalıdır. ( Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar) Vucic’in Kosova’nın kuzeyini istikrarsızlaştırma istikametindeki buyruklarını yerine getirenler adaletle yüzleşmeli.” sözlerine yer verdi.
“KURTİ’NİN TEK HEDEFİ ÇATIŞMA”
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, başşehir Belgrad’da basın toplantısı düzenledi. Kosovalı Sırpların, Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin “emriyle” seçilen belediye liderlerine olan memnuniyetsizliklerini lisana getirmek için toplandıklarını söyleyen Vucic, “Aylardır, Kurti’nin tek emelinin çatışma olduğunu ve bölgede kan dökülmesini amaçladığını anlatmaya çalıştım. Tam da istediği üzere oldu ve Sırplar ile NATO karşı karşıya geldi.” dedi.
“KOSOVA ASKERLERİ ATEŞ AÇTI”
Vucic, bugünkü gerginliğe ait şu sözleri kullandı: “KFOR, Kosova Özel Birliklerine ilişkin araçların etrafında bulunan Sırpların dağılmasını istedi. Bu talebin yerine getirilmemesi üzerine KFOR ve Sırplar ortasında arbede yaşandı. Fakat, Kosova Özel Birliklerine ilişkin bir asker, bakın KFOR değil, diz çökme durumunda elindeki tüfekle ateş açtı. İki kurşun bir Sırp’ı yaraladı. Sırplar da bunu üzerine taşlarla karşılık verdi.”
“41 KFOR ASKERİ YARALANDI”
Yaşanan arbedenin akabinde 52 Kosovalı Sırp’ın yaralandığını aktaran Vucic, “Biri ağır yaralı, 3 kişi de ağır bakımda. 41 KFOR askeri de yaralandı.” diye konuştu. Vucic, Sırbistan ordusunun, Kosova hududunda “gerekli görülen” yerlerde konuşlandığına işaret ederek, “Bu gece onları da ziyaret edeceğim. Avrupa Birliği (AB) yetkilileriyle daima irtibat halindeyim.” sözlerini kullandı.
“BARIŞÇIL ŞOVLAR DÜZENLEYİN”
“KOSOVA’DA KARANLIK BİR HATIRLATMA”
Kosova Başbakanı Albin Kurti, ülkenin kuzeyindeki son gelişmelere dair Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Bugün Quint ülkeleri (ABD, Fransa, İtalya, Almanya ve Birleşik Krallık) büyükelçileri ve AB Büyükelçisi ile bir toplantı yaptık. Şiddetle ilgili telaşları paylaşıyorum ve Kosova Polisi, NATO&KFOR ve gazetecilere yönelik taarruzları kınıyorum. NATO araçlarının üzerindeki çok milliyetçi Sırp grafiti, Kosova’da karanlık bir hatırlatmadır. Barış ve güvenliğin yanındayız.” sözlerini kullandı.
“PROTESTOCULAR BUYRUKLARA UYMADI”
Kosova Polisi tarafından kuzeydeki son gelişmelerle ilgili yapılan açıklamada, göstericiler ihtarları dikkate almadığı, araçlara ve kamu malına ziyan verdiği için KFOR’un protestoculara karşı harekete geçmek zorunda kaldığı söz edildi. Polisin açıklamasında, “Zveçan’da protestocular barışçıl davranmamayı sürdürdü ve daima durumu kışkırttı, şiddet gösterdi, polis yetkililerine çeşitli objeler fırlattı, polis ve KFOR araçlarının üzerine Sırpça ve Rus sembolleri içeren kışkırtıcı yazılar yerleştirdi ve yazdı, ayrıyeten araçlara ziyan verdi. Zveçan’daki protestocular, buyruklara uymadı, direndi ve çeşitli aletler, molotof kokteylleri, el bombaları, patlayıcılar fırlattı ve silah sesleri duyuldu.” tabirlerine yer verildi.
NATO’DAN “ŞİDDETİ DURDURUN” ÇAĞRISI
NATO, ittifakın Kosova’daki Barış Gücü (KFOR) askerlerine yapılan akınları kınayarak, hemen şiddetin durdurulması davetinde bulundu. NATO Sözcüsü Oana Lungescu, Kosova’nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde protesto düzenleyen Sırplar ile KFOR askerleri ortasındaki arbedede hücuma uğrayan kimi askerlerin yaralandığı bilgisini paylaştı. “NATO, Kosova’nın kuzeyinde KFOR askerlerine nedensiz yapılan taarruzları kınamaktadır.” tabirini kullanan Lungescu, hücumların kabul edilemeyeceğini, şiddetin derhal durdurulması gerektiğini belirtti. Lungescu, taraflara gerginliği körükleyecek hareketlerden kaçınma ve diyaloğa girme davetinde bulunarak, KFOR’un Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun 1999’da verdiği yetki uyarınca inançlı ortamın sağlanması için gereken adımları atacağını ve tarafsızlığını koruyacağını bildirdi.
“BAŞKA HÜCUMLARA MÜSAMAHA GÖSTERMEYECEĞİZ”
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni yazılı açıklama yaptı. Meloni, İtalyan hükümeti ismine, bugünkü olaylarda yaralanan KFOR’da misyonlu İtalyan askerlerine yakınlığına ve dayanışmasına dikkati çekerek, “Diğer ülkelerden askerlerin de yer aldığı KFOR misyonuna karşı yapılan saldırıyı en sert formda kınıyorum. Yaşananlar katiyetle kabul edilemez ve sorumsuzcadır. KFOR’a yönelik diğer ataklara müsamaha göstermeyeceğiz.” tabirlerini kullandı.
TÜRKİYE’DEN DE AÇIKLAMA GELDİ
Öte yandan olaylarla ilgili Türkiye’den de açıklama geldi. Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “Kosova’nın kuzeyinde yaşanan olayları telaşla takip ediyoruz. Kelam konusu olaylar bölgesel güvenlik ve istikrara ziyan vermektedir. Tüm taraflara şiddet olaylarından kaçınma ve tansiyonu tırmandıracak hareketlerde bulunmama daveti yapıyoruz. Kosova Barış Gücü’nün (KFOR) olayların tırmanmasını engelleme istikametindeki yapan rolünü takdirle karşılıyoruz. Çıkan olaylarda birtakım KFOR askerlerinin hafif yaralandığını hüzünle öğrendik. Bölgede tansiyonun azaltılması, kalıcı barış ve istikrarın tesis edilebilmesinin yegane formülü, hala yürütülmekte olan diyalog sürecinde ilerleme sağlanmasıdır” tabirlerine yer verildi.
KOSOVA-SIRBİSTAN ORTASINDAKİ GERGİNLİK
Kosova’nın kuzeyinde 26 Mayıs’ta Sırpların ağır olarak yaşadığı belediyelerde etnik Sırplar ile Kosova polisi ortasında gerginlik yaşanmış, polis Sırplar tarafından boykot edilen ve seçimle vazifeye gelen Arnavut asıllı yeni belediye liderlerinin belediye binalarına girişine müsaade vermeyen göstericilere göz yaşartıcı gazla müdahalede bulunmuştu. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic de Kosova’da yaşanan gerginliklerin akabinde orduya savaşa hazır olma ve Kosova sonuna hareket buyruğu vermişti. 23 Nisan’da bölgede yapılan harika lokal seçimleri Arnavut siyasi partilerinin adayları kazanırken seçimler, bölgede çoğunluğu oluşturan Kosovalı Sırplar tarafından boykot edilmişti. Kosova Merkez Seçim Komitesi, bölgede kayıtlı 45 bin 95 seçmenden yalnızca 1567’sinin (yüzde 3,47) oy kullandığını açıklamıştı. Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.
SIRBİSTAN-KOSOVA İLİŞKİLERİ
Kosova, 117 ülke tarafından “bağımsız devlet” olarak tanınmasına karşın kuzeyinde devam eden etnik gerginlikler ve Birleşmiş Milletlere üye olamaması nedeniyle “Avrupa’nın donmuş ihtilaf bölgelerinden biri” biçiminde nitelendiriliyor. Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor. Makul aralıklarla karşı karşıya gelen Sırbistan ve Kosova, Avrupa Birliği arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında bağlantıların olağanlaşması ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak yol bulmaya çalışıyor.
