İstanbul‘un kurtuluşu olan belirlenen tarihin yaklaşmasının akabinde birçok vatandaş İstanbul‘un kurtuluşu ne vakit? Ve 6 Ekim resmi tatil mi? Sorularını sık sık araştırmaya başladı. Sene içerisinde de farklı vakitlerde merak edilen İstanbul‘un kurtuluşu ne vakit? Sorusunu yanıtladık. Pekala, İstanbul‘un kurtuluşu ne vakit? 6 Ekim resmi tatil mi?
İSTANBUL’UN KURTULUŞU NE VAKİT?
6 Ekim 1923 tarihinde Şükrü Naili Paşa komutasındaki 3. Kolordu İstanbul‘a girdi ve işgal resmen sonlandı. İşgal 4 yıl 10 ay 23 gün sürdü. Her yılın 6 Ekim’i böylelikle İstanbul‘un kurtuluş günü olarak belirlendi ve kutlanmaya başlandı.
6 EKİM RESMİ TATİL Mİ?
İstanbul‘un kurtuluşu olan belirlenen 6 Ekim tarihi resmi tatil değildir. Bu nedenle birçok kurum ve kuruluşta işleyiş tıpkı biçimde devam edecektir.
İSTANBUL’UN KURTULUŞUNUN TARİHİ
İtilaf Devletleri donanmaları 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması’na dayanarak 13 Kasım 1918’de Haydarpaşa önlerine demirleyip İstanbul‘a girdi. Fiilen gerçekleşmiş olan işgal, 16 Mart 1920 tarihinde resmi işgale dönüştü.
Türk Ordusu’nun İzmir’e girmesinden sonra Fahrettin Paşa komutasındaki 5. Süvari Kolordusu İtilaf Devletleri denetimindeki tarafsız bölgeye yanlışsız ilerlemeye başladı. Bunun üzerine Müttefik kuvvetlerde bulunan Fransız ve İtalyan birlikleri derhal geri çekildi. Çanakkale’de bulunan İngiliz birlikleri General Harington’un buyruğuyla savunma konumu aldı.
İngiltere, Ankara Hükûmeti ile mutabakat yolları aramaya başladı. Ankara Hükûmeti İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü istedi. İngiltere başbakanı Lloyd George bu istekleri reddetti. Birliklere savaş durumu alması buyruğunu verdi.[1] Ama Harington ateş açılmaması buyruğunu verdi. Türk birlikleri, İngiliz direnişi ile müsabakadan tarafsız bölgeye girerek Çanakkale Boğazı’na yanlışsız ilerlemeye başladı. Türklerle savaşılmasını istemeyen Winston Churchill’in başını çektiği bir küme bakan istifa etti. (bkz. Çanakkale Krizi)
Diğer taraftan İzmir’in Kurtuluşu’ndan sonra Damat Ferit Paşa 21 Eylül 1922’de ülkeden kaçtı. Mudanya Mütarekesi gereği Trakya topraklarının teslimi yapılırken Türkiye’yi temsil edecek kişi olarak Mustafa Kemal Paşa’nın isteği ile Refet Paşa; İstanbul kumandanı olarak da Ulusal Müdafaa Genel Katibi Selahattin Adil Paşa görevlendirildi. Refet Paşa, 19 Ekim tarihinde TBMM Muhafız Kümesi’nden 100 kişilik bir kuvvetle Gülnihal vapuru ile Mudanya’dan ayrılıp İstanbul’a geldi. Akabinde “İstanbul Komutanı” sıfatıyla Selahattin Adil Paşa, 81. Alay ile İstanbul’a geldi. Refet Paşa ve Selahattin Adil Paşa’nın İstanbul’a gelmesine karşın işgal sonlanmadı. Zira mütarekeye nazaran işgal kuvvetleri barış antlaşması imzalanmasından çabucak sonra İstanbul’u boşaltacaktı.
24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra, 23 Ağustos 1923’ten itibaren İtilaf kuvvetleri İstanbul’dan ayrılmaya başladı. Son İtilaf birliği ise 4 Ekim 1923 günü Dolmabahçe Sarayı önünde düzenlenen bir merasimle Türk bayrağını selamlayarak kenti terk etti.
6 Ekim 1923’te ise Şükrü Naili Paşa komutasındaki 3. Kolordu İstanbul’a girdi ve işgal resmen sonlandı. İşgal 4 yıl 10 ay 23 gün sürdü. Her yılın 6 Ekim’i böylelikle İstanbul’un kurtuluş günü olarak belirlendi ve kutlanmaya başlandı.
