“Dezenformasyonla Uğraş Yasası” ismiyle söz edilen, yasaya itiraz edenler tarafından “sansür yasası” ve “sosyal medya yasası” olarak anılan Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Konseyi’nde görüşülmeye devam ediyor. Son görüşmelerde 12 hususu daha kabul edilen teklifin toplam 14 hususu geçmiş oldu. Tartışmalar devam ederken mevzuyla ilgili bir kıymetlendirme de Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan geldi.
“GEREĞİ NEYSE İNŞALLAH ONU YAPACAĞIZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çekya’ya gerçekleştirdiği ziyaret dönüşünde gazeteciler tarafından yöneltilen “Dezenformasyonla Gayret Yasası gündemde. Son yıllarda etnik ve mezhep temeline bölücülük yapan medya kuruluşlarına akan fonlar var. Bilhassa Avrupa Birliği ve batılı ülkeler LGBT’yi, bölücülüğü fonluyorlar. Medyada bir ulusallık sıkıntısı var. Dezenformasyon maddesiyle ilgili kanaatiniz nedir?” sorusuna “Dezenformasyonla çaba kanunuyla ilgili 14 unsur Meclis Genel Heyeti’nden geçti. Bu yasanın çıkışıyla bir arada inşallah bunları önemli manada frenleyeceğiz ve gereği de neyse onu da inşallah yapacağız. Yasa bu noktada güçlü, güçlü bir yasa” karşılığını verdi.
KABUL EDİLEN HUSUSLAR HANGİLERİ?
TBMM Genel Heyeti’nde teklifin 3. hususundan itibaren dün devam eden görüşmelerde 12 unsuru daha kabul edildi. Kabul edilen hususlar, internet haber sitelerinin bağlantı bilgilerinin çarçabuk erişilebilir bir biçimde paylaşılmasını mecburî hale getiriyor.
B?unun yanında haber sitelerinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığı’na teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış formda 2 yıl müddet ile koruma edilecek.
Soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunda ilgili yayın kaydının saklanması mecburî olacak.
H?aber siteleri gelen itirazlarla ilgili tekzip yayımlamakla yükümlü olacak. Buna nazaran ziyan gören kişinin düzeltme ve yanıt yazısını sorumlu müdür, hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün içinde yayımlamak zorunda olacak.
Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması kararının uygulanması ya da içeriğin haber sitesinin kararıyla çıkarılması durumunda, düzeltme ve yanıt metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde birinci 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta mühletle yayımlanacak.
Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen başka hatalarla ilgili ceza davalarının bir muhakeme kuralı olarak, günlük vadeli yayınlar ve internet haber siteleri istikametinden 4 ay, öteki basılmış eserler tarafından 6 ay içinde açılması mecburî olacak.
Bu mühletler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığı’na teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait hata ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.
Teklifle basın kartı başvurusu, niteliği ve çeşitleri de belirlendi. Buna nazaran, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.
Basın kartı çeşitleri şöyle:
- Göreve bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon görevlilerine verilen basın kartını,
- Süreli basın kartı: Vazife alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
- Geçici basın kartı: Misyon alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetle Türkiye’ye haber emelli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
- Serbest basın kartı: Süreksiz bir mühletle çalışmayan yahut yurt dışında hür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
- Sürekli basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon görevlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
KİMLER BASIN KARTI ALABİLİR?
Basın kartı alacak şahısların 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlanmış yahut kamu hizmetinden yasaklanmış olmaması, taammüden işlenen bir cürümden ötürü 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına çarptırılmış olmaması, kanunda ayrıntılıca sayılmış cürümlerden ötürü mahpus cezası mühletine bakılmaksızın, karar giymemiş olması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması gerekiyor.
Kabul edilen unsurlarla Basın Kartı Kurulu üye sayısı 19’a çıkarıldı. Komitede, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra personel sendikası halinde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en fazla olan sendika tarafından belirlenecek 2 üye ile irtibat fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler ortasından Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin misyon müddeti 2 yıl olacak. Mühleti dolan üyeler tekrar seçilebilecek.
İLK İKİ UNSURU KABUL EDİLMİŞTİ
Kanun teklifinin birinci iki unsuru Genel Kurul’da kabul edilmişti. Buna nazaran, internet haber sitelerinde çalışanlar basın mensubu sayılacak ve basın kartı için İrtibat Başkanlığı’na başvurabilecek.
Radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanı de basın kartı alabilecek.
Değişen ikinci hususla internet haber siteleri de müddetli yayın tarifi kapsamına alınacak.
40 unsurlu kanun değişikliği teklifi Meclis Genel Heyeti’nde görüşülmeye devam ediyor.
