Bakara mühletinin son iki ayeti olan Amenerrasulü çok fazileti bir duadır. Bakara müddetinin son iki ayetinin (Amenerrasulü) fazileti hakkında birçok sahih hadis rivayet edilmiştir. “Bakara mühletinin sonunda iki ayet vardır ki bir gecede okuyana onlar yeter” mealindeki hadis bunlardandır. Haberimizde Amenerrasulü duasının Arapça ve Türkçe okunuşunu, Diyanet mealini bulabilir ve dinleyebilirsiniz.
Amenerrasulü Arapça okunuşu
اٰمَنَ الرَّسُولُ بِمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْهِ مِنْ رَبِّه۪ وَالْمُؤْمِنُونَۜ كُلٌّ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَمَلٰٓئِكَتِه۪ وَكُتُبِه۪ وَرُسُلِه۪ۜ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ اَحَدٍ مِنْ رُسُلِه۪۠ وَقَالُوا سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَاِلَيْكَ الْمَص۪يرُ ﴿٢٨٥﴾
لَا يُكَلِّفُ اللّٰهُ نَفْساً اِلَّا وُسْعَهَاۜ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْۜ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَٓا اِنْ نَس۪ينَٓا اَوْ اَخْطَأْنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَٓا اِصْراً كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِه۪ۚ وَاعْفُ عَنَّا۠ وَاغْفِرْ لَنَا۠ وَارْحَمْنَا۠ اَنْتَ مَوْلٰينَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِر۪ينَ ﴿٢٨٦﴾
Amenerrasulü dinle
Amenerrasulü duası Türkçe okunuşu
Amene-rrasûlu bimâ unzile ileyhi min rabbihi velmu/minûn(e)(c) kullun âmene bi(A)llâhi ve melâ-iketihi ve kutubihi ve rusulihi lâ nuferriku beyne ehadin min rusulih(i)(c) ve kâlû semi’nâ ve ata’nâ(s) ġufrâneke rabbenâ ve-ileyke-lmasîr(u) (Bakara-285)
Lâ yükellifu(A)llâhu nefsen illâ vus’ahâ(c) lehâ mâ kesebet ve’aleyhâ me-ktesebet(k) rabbenâ lâ tu-âḣiżnâ in nesînâ konut aḣta/nâ(c) rabbenâ velâ tahmil ‘aleynâ isran kemâ hameltehu ‘ale-lleżîne min kablinâ(c) rabbenâ velâ tuhammilnâ mâ lâ tâkate lenâ bih(i)(s) va’fu ‘annâ vaġfir lenâ verhamnâ(c) ente mevlânâ fensurnâ ‘ale-lkavmi-lkâfirîn(e) (Bakara-286)
Amenerrasulü Diyanet meali
﴾285﴿ Allah’ın elçisi ve müminler, rabbinden ona indirilene iman ettiler. Her biri Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine inandılar. “O’nun elçileri ortasında ayırım yapmayız” ve “İşittik, itaat ettik, bağışlamanı dileriz rabbimiz, gidiş sanadır” dediler.
﴾286﴿ Allah hiçbir kimseyi, gücünün yetmediği bir şeyle yükümlü kılmaz; lehinde olanı da kendi kazandığıdır, aleyhinde olanı da kendi kazandığıdır. Rabbimiz! Unutur yahut yanılırsak bizi cezalandırma! Bizden evvelkilere yüklediğin üzere bize de ağır yük yükleme! Üstesinden gelemeyeceğimiz şeyleri üzerimize yükleme! Bizi bağışla, ayıplarımızı ört ve bize rahmetinle muamele buyur! Sen bizim sahibimiz ve yardımcımızsın; artık inkârcı topluluğa karşı bize yardım et!
Amenerrasulü tefsiri
Sûrenin başında Allah’ın güzel kullarının gayb âlemine, gerçek yolu göstermek üzere gönderilmiş Kur’an’a ve ondan evvel gelen kitaplara iman ettikleri, namazı kılıp zekâtı verdikleri, Allah’ın verdiklerinden O’nun isteği için harcamalar yaptıkları, bu iman ve hoş ameller sayesinde Allah isteğine uygun bir hayat sürüp iki cihan saadetine nâil oldukları zikredilmişti. Geriden tafsilâta geçilmiş, daha evvel gelen kitaplar, peygamberler, ümmetler, Allah’ın onlara bahşettiği çeşitli nimetler, nankörlükler, isyanlar anlatılmış, bunlardan ibret alınarak İslâm’ın getirdiği hidayetten sapılmaması pekiştirilerek istenmişti. Bu mühlet, hicretin birinci yıllarında geldiğinde muhatapları büyük ölçüde Allah’ın isteğine uygun bir hayat yaşıyorlardı. O’nun isteği için her şeylerini geride bırakarak Medine’ye hicret etmiş muhacirlerle onlara her şeyleriyle kucak açmış ensar vardı. Allah Teâlâ müddetin sonunu getirirken bu kullarına bir mükâfat olmak üzere onlar hakkındaki kararını, onların kendi nezdindeki yer ve pahalarını bildirmek istemiş, böylelikle birinci müslümanların yolunu izleyecek olanlara da bir dinî hayat dersi, kul ile rabbi ortasındaki alakayı kurmanın yolu hakkında bir anahtar vermiştir: Resul ve etrafındaki müminlerin imanlarının ve itaatlerinin Allah tarafından tasdik edilmesi eşsiz bir iltifat, emsalsiz bir saadet vesilesidir. Bu tasdiki takip eden niyaz tâlimi ise kulluk yolundaki iniş çıkışları göstermekte, âlâ niyetli kulların istemeden meydana gelen kusurlarını aziz mevlânın bağışlayacağına işaret etmekte, Hz. Peygamber’in ümmetine gelen en son ve kâmil dinin başta gelen özelliklerinden biri olan “kolaylık” temel kuralını lisana getirmekte; esasen kulluğun güç olmadığını, zira Allah’ın kullarına güçlerini aşan yükümlülükler buyurmadığını açıkça ortaya koymaktadır. Müddetin başıyla sonu âdeta bir levhanın iki modülü üzere birbirini tamamlamaktadır. Hakikaten ümmetin geleneğinde de hem bilhassa okunarak hem de levhalaştırılıp itina ile duvarlara asılarak bu özellik hayata geçirilmiştir (peygamberler ortasında ayırım yapılmamasının manası hakkında bk. Bakara 2/136).
Allah’ın, kullarını güçlerini aşan fiillerle ve davranışlarla yükümlü kılmayacağını söz eden bu âyet, İslâm kanısında ortaya çıkmış bulunan değerli bir tartışmanın tahliline ışık tutmaktadır. “Allah’ın kullarına, güçlerini aşan bir misyonu yüklemesi (teklîf-i mâlâ yutâk) câiz midir?” sorusu etrafında gelişen bu tartışmada, Allah’ın kudret ve iradesini sonlar endişesiyle “câizdir” diyenlere karşı, O’nun hikmetine, adaletine, imtihan iradesine, dinî, ahlâkî, hukuksal bedellerin, mükâfat ve cezaların mâkul bir temele oturması gereğine yük verenlerin savunduğu “Câiz değildir, hakîm olan Allah bu türlü bir yükümlülük getirmez” diyenleri bu âyet teyit etmektedir.
İnsanların mukadderat ve fiillerinde kendi rollerinin de bulunduğunu söz eden “Lehinde olanı da kendi kazandığıdır, aleyhinde olanı da kendi kazandığıdır” cümlesi, “kaza, mukadderat, irade, kudret, kesb” bahislerinde asırlar uzunluğu süren ve mezheplerin (ekol) oluşmasına temel teşkil eden bir tartışmaya açıklık getirmektedir. “İnsanların ortaya koydukları fiillerde ve davranışlarda kendilerine mahsus irade ve kudretleri yoktur” diyen Cebriyye ekolü; “Bu fiiller ve davranışlar, bağımsız olarak insanın irade ve kudretinin yapıtıdır, fiilini yoktan var eden (îcâd) kuldur” diyen Mu‘tezile mezhebi; “Kulun fiili meydana gelirken Allah’ın irade ve kudreti yanında–etkisi bulunmaksızın– kulunki de vardır” diyen İmam Eş‘arî, bütün bu ekollerin karşısında yer alan Mâtürîdî mezhebi, öbür kanıtlar yanında bu âyetten ışık ve güç almaktadır. Bu son mezhebe nazaran Allah Teâlâ kullarına irade ve kudret (güç) vermiştir. Bu irade ve kudret yaratılmıştır, hem hayır hem de şer için işler ve bu mânada “küllî” niteliklidir. Küllî irade ve kudretin, hayır ve şerden birine sarfedilmesi ise cüz’î niteliklidir; yani cüz’î kudret, cüz’î iradedir. Buna mutlaklaşmış ve fiile yönelmiş azim (azmi musammem) ve “kesb” de denir. Kesb fiilin aslını (yok iken var olmasını, yaratılmasını) değil, vasfını (hayır yahut şer olmasını) tesirler. İşte beşerî sorumluluk da bu kesbe dayanır (genişbilgi için bk. Kemâleddin el-Beyâzî, İşârâtü’l-merâm, s. 54 vd., 248-263). Açıkladığımız âyette kulun fiiline tesirini açıkça söz eden söz, Türkçesi “elde etmek, kazanmak, hak etmek” demek olan “kesb”dir. Evvelden sıkça tekrarlanan “Kul kâsibdir, Allah da hâlıktır” yahut “Kul kesbeder, Allah da halkeder” cümlesi bu gerçeğin vecizeleşmiş formudur (ayrıca bk. Bakara 2/7).
Üstte meâli zikredilen bir hadis, Muhammed ümmetinin unutma ve yanılma sebebiyle meydana gelen kusurlarının Allah tarafından bağışlandığı muştusunu veriyor ve burada geçen duanın kabul edildiğini belgeliyor.
Hıristiyanlık için de amelî geçerliliği bulunan Eski Ahid’de yeme, içme, temizlenme üzere hususlarda hayli sıkıntı dinî kurallar, yasaklama ve sınırlamalar vardır. Kur’ân-ı Kerîm’de bu âyetten öteki yerlerde de birebir tarihî gerçek lisana getirilmiştir (A‘râf 7/157). İslâm’ın ümmete getirdiği yükümlülükler ise fıtrata uygundur, insanların zorlanmadan hatta kolay kolay yapabilecekleri ödevlerdir. Şahsî ve özel durumlar sebebiyle zorluk baş gösterdiği takdirde de ruhsatlar vardır.
Aslında temel nitelikleri sıralanmış bulunan bu dine bütün insanlığın akın akın girmesi gerekirdi. Mümin aklı bu türlü düşünür, mümin gönlü bu türlü ister ve beklerdi. Lakin Allah’ın imtihan için kullarına verdiği akıl, irade, nefis, yeniden bu gayeyle insanlara musallat olan şeytan milyarlarca insan için yanlışsız yolun ve hak dinin mahzurları olmuş, müminin beklentisinin bilakis insanların hakkıyla şükredenleri, küfür ve nankörlük içinde olanlardan az bulunmuştur. Bu çokluk karşısında müminler, kendi güç ve çabaları yanında ve ondan daha çok büyük Allah’ın yardımına sığınmak durumundadırlar:
Faziletli, okunacak ve ezberlenecek müddetler, dualar
Fatiha Suresi
Ayetel Kürsi
Kehf Suresi
Felak Suresi
Nas Suresi
İnşirah Suresi
İhlas Suresi
Fetih Suresi
Sübhaneke Duası
Yasin Suresi
Nazar Duası
Salavat Duası
