ABD’nin Türkiye’ye F-16 satışıyla ilgili kritik adımı, Yunanistan’da soğuk duş tesiri yarattı
Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri ortasındaki F-16 gerginliğinde son olarak geçtiğimiz aylarda ABD Temsilciler Meclisi, savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısına Türkiye’ye F-16 satışını koşula bağlayan eklemeyi kabul etti. Bu koşullar ortasında Türkiye’ye satılacak F-16’ların Yunan hava alanını ihlal etmemesi ve satışın ABD’nin çıkarına olacağı tarafında kaideler bulunuyordu.
İKİ KURAL DA TASARIDAN ÇIKARILDI
ABD Senatosu, 2023 savunma bütçesini içeren NDAA tasarısına son halini vermek gayesiyle toplandı. Tasarıya eklenmek üzere sunulan 900’e yakın eklemeler görüşülmeye devam ediliyor. Kongre kaynaklarından edinilen bilgilere nazaran, New Jersey Senatörü Demokrat Menendez ile Maryland Senatörü van Hollen’ın sunduğu ve Türkiye’nin ABD’den F-16 alımını şartlara bağlayan iki ekleme de tasarıdan çıkarıldı. Senato NDAA tasarısını tamamladıktan sonra Temsilciler Meclisinin versiyonu ile ortak bir metin haline getirilerek onay için ABD Lideri Joe Biden’ın masasına gönderilecek.
YUNAN MEDYASI ŞOKTA
Öte yandan bu karar Yunanistan‘da soğuk duş tesiri yarattı. Geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye F-16 sevkiyatını kurallara bağlayan adımları büyük bir müjde üzere gören Yunan basını, dün akşam ise şok yaşadı. To Vima gazetesi, “ABD Senatosu F-16 satışı için yeşil ışık mı yakıyor? Türk medyası ne yazıyor?” başlıklı haberinde, Amerikan haber ajanslarının sessizliğini koruduğunu yazdı. Haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Eylül ayında BM Genel Şurası toplantısı için gittiği ABD’de Senatörler Lindsey Graham ve Chris Coons ile buluştuğunu hatırlatıldı. Ülkenin en çok okunan gazetelerinden Kathimerini gazetesi ise “Senato savunma bütçesinde F-16’lar için değişiklik var” manşetini attı. Haberinin spotunda NDAA’ya Türkiye’nin F-16 jetlerinin en üst modeli Viper için kit verilmesi hedefiyle eklemeler yapıldığını bildirdi.
CNN Yunanistan “ABD Senatosu Türkiye’ye F-16 satışı için kaideleri çıkardı” manşetiyle haberi duyurdu. Eleftheros Typos gazetesi, “Türk medyası: ABD Senatosu Menendez’in F-16 satış kurallarını reddetti” başlığıyla, Skai televizyonu ise “ABD Senatosu’nun savunma bütçesinde F-16’lar için Menendez değişikliği var” manşetiyle okuyucularının karşısına çıktı.
DİPLOMATİK GAYRETLER TESİRLİ OLDU
Türkiye’nin F-16 alımını şartlara bağlayan misal bir ekleme NDAA tasarısının Temsilciler Meclisine eklenmişti lakin ortak metinde bu eklemelerin de çıkarılması bekleniyor. Senato’daki bu değişimde, Türkiye’nin Washington’da yürüttüğü diplomatik gayretlerin tesirli olduğu belirtiliyor. Menendez, Pentagon bütçesini içeren 2023 NDAA tasarısının Temsilciler Meclisi versiyonuna sunulmuş ve Türkiye’ye F-16 satışını koşula bağlayan eklemenin birebirini tasarının Senato versiyonuna da dahil etmişti.
YUNAN HAVA ALANINI İHLAL ETMEME ŞARTI
Eklemede Silah İhracatı Denetim Yasası kapsamında Türkiye’ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması kararı konulurken bu hususun muafiyetini ise Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine kelam konusu satışın ABD’nin kıymetli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği, bu silahların Yunan hava alanını yinelenmiş formda ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduğu takdirde liderin bu maddeyi uygulamaktan muaf olacağı tabir edilmişti.
PKK/YPG’YE KARŞI KULLANILMAMASI KOŞULU DA EKLENMİŞTİ
Öte yandan, Maryland Senatörü van Hollen ise bu şartlara, uçakların YPG/PKK terör örgütüne karşı kullanılmamasını ve Türkiye’nin İsveç ile Finlandiya’nın NATO üyeliğini onaylaması şartını eklemişti.
